Heilige Birgitta van Zweden. kloosterlinge, patrones van Europa
(feest)

1302 Finstad - 23 juli 1373 Rome.

Brigitta werd in 1302, in Finstad bij Uppsala in Zweden geboren. Vanaf haar 7e had zij al visioenen. Zij trad vroegtijdig in het huwelijk en werd moeder van acht kinderen, die zij uitstekend opvoedde, onder wie Catharina van Zweden, de latere heilige. Als lid van de derde orde van de Heilige Franciscus leidde zij een verstorven leven, dat zij na de dood van haar man op nog strengere wijze voortzette, terwijl zij in de wereld verbleef. Vervolgens stichtte zij een religieuze orde en vertrok naar Rome, waar zij een voorbeeld werd van grote deugden, Zij is bekend, niet alleen om haar pelgrimstochten naar onder andere Santiago de Compostela, maar ook door haar geschriften, waarin zij mededeling doet van haar mystieke ervaringen.
Als weduwe (1344) ging ze een religieus leven leiden en stichtte in 1346 een klooster in Vadstena (orde der Birgitinessen of Birgittijnen, orde van de Allerheiligste Verlosser). Zalige Nicolaas Hermanssön schreef de orderegel. Ze is beroemd geworden door haar visioenen en openbaringen die ze te boek heeft gesteld. In ca 1346 legde de Zalige Hemming van Abo haar openbaringen aan de paus voor. De laatste jaren van haar leven bracht ze in Rome door, waar ze de terugkeer beijverde van de paus uit Avignon. Ze wordt vereerd als voorbeeld van een gehuwde heilige die als weduwe een orde stichtte. Haar relieken zijn, zonder armen, in Vadstena. Heiligverklaard in 1391. In 1434 ontstond in Koudewater (bij Den Bosch) het Birgittijnenklooster Marienwater. Een deel van de Birgitinessenabdij te Uden biedt huisvesting aan het museum voor Religieuze Kunst.
Patroon van pelgrims, aangeroepen voor een goed stervensuur.
Attributen: in de kleding van haar orde (stichteres); abdissenstaf; vreemd hoofddeksel met twee kruisende beugels; boek, schrijfveer of pen en inkt (ze schreef haar openbaringen op); soms met engel die haar influistert; in pelgrimsuitrusting met hoed, staf en tas; keten of ketting; hart met rood kruis vasthoudend; de duivel verbannend; met (door haar gebed) gevulde schuren; met de vijf wonden van de Heer in haar nabijheid; kruis; IHS in een hart; hart waarop kruis geschilderd of kruis eruit groeiend (haar intense aanbidding van de gekruisigde Christus en zijn lijden); pelgrimsstaf, -tas, - hoed;
Iconografie: gekleed in gewaad van door haar gestichte orde met opvallende hoofdbedekking; over de zwarte sluier wordt een soort kroon van wit linnen gedragen met onderlangs vijf rode druppelvormen (wonden van Christus). Zittend aan een schrijftafel omgeven door afbeeldingen van het Mariavisioen, kroon en leeuwenwapen (verwijst naar banden met het Zweedse koningshuis), wapen met SPQR (verwijst naar verblijf in Rome) en pelgrimsfles. Scènes: ontvangt van Maria een schriftrol terwijl ze de stad Vastena binnenrijdt. Ondertussen geeft Christus er een aan een Dominicanermonnik die op een trap staat (nu verloren gegane miniatuur), ontvangt hemelse ingeving in de vorm van stralen gezonden door Maria en Christus die tronen boven twee rijen van heiligen en apostelen. Het visioen dat ze in de geboortegrot kreeg, beïnvloedde de manier van afbeelden van kerstvoorstellingen: ze zag Maria in wit gekleed met loshangend haar geknield bidden voor het door stralen omgeven kind Jezus. Vroegste voorstelling hiervan bevindt zich in de Santa Maria Novella te Florence (14e eeuw).
Het kruis van Christus waarvoor de H. Birgitta bad staat in St. Paulus buiten de muren in Rome.